Chuyển đến nội dung chính

Sách và bài học: Kiểm soát và quan tâm

Đã từ lâu mình không còn muốn "kiểm soát" cuộc sống của người khác. 
Phải mất một thời gian rất dài để mình hiểu ra rằng chạy theo cuộc sống của người khác là một việc làm vô ích và lãng phí thời gian của mình và người khác.

Đã bao giờ bạn sống thế này chưa? 
Bạn luôn trong trạng thái lo lắng những chuyện bất hạnh xảy đến với người thân của mình; hay luôn "nảy ra vô vàn ý tưởng hay ho" và không thể trì hoãn việc ngay lập tức "khuyên bảo" người khác rằng họ phải làm thế này thề kia. Bởi vì bạn cho rằng nếu không làm theo lời khuyên của bạn, cuộc sống của họ sẽ không ổn một chút nào. 
Thế là mỗi buổi sáng thức dậy, việc đầu tiên là nghĩ ngay đến cuộc sống của người khác, suy nghĩ tìm cách giải cứu họ ra khỏi những rắc rối, cảnh báo và khuyên răn. 
Thật buồn cười, khi giờ đây ngồi nghĩ lại, mình đã sống như vậy trong 5 năm: Ám ảnh bởi cách sống của người khác. 

Và kết quả mình nhận lại được từ cách sống trên là gì? 
Họ xa cách mình. Mình nghĩ chắc họ chán ngấy mình lắm. Mình trở thành một kẻ phán xét và tự cho rằng mình luôn đúng, ý kiến của mình luôn hay ho (cho dù mình không cố tình làm như vậy). Cuộc sống của mình bị bủa vây bởi lo lắng và sợ hãi cho cuộc sống của người khác. Mình luôn có cảm giác tội lỗi nếu không nói ra cho người ta hiểu rằng họ đang sai và họ sẽ bất hạnh nếu họ tiếp tục suy nghĩ và làm như thế. Mình không thanh thản. 
Tập trung vào điều quan trọng nhất, những điều dư thừa sẽ nhạt nhòa. (Hình Canva)

Rồi tình cờ mình nghe sách nói "Nghệ thuật sống tối giản: Có ít đi, sống nhiều hơn", trong đó có một ý "Hữu xạ tự nhiên hương" mà mình rất tâm đắc. Tóm lại thì, tập trung sống một cuộc đời như mình muốn. Hãy để cuộc sống đó tự lan tỏa qua niềm vui và hạnh phúc mà mình đang có. Đừng nói gì hết. Đừng bày vẹ ai cả. Hãy cho người ta thấy một hình mẫu, một ví dụ sống động hơn là ra rả lời nói, triết lý (suông). Khơi gợi trí tò mò nơi họ. Mình đã được giải thoát từ phút giây đọc cuốn sách đó. 

Quay lại với hai từ "kiểm soát"...
Dạo gần đây, mình đang đọc rất chậm cuốn sách "Chủ nghĩa Khắc kỷ", đơn giản là một cuộc sách về một triết lý sống. Một lần nữa, người ta bàn tới sự lưỡng phân của quyền kiểm soát và nó giúp mình củng cố niềm tin rằng, không kiểm soát cuộc sống của người khác là tư duy đúng đắn. 

Mình hiểu thêm việc mình có thể hoàn toàn kiểm soát được đó chính là hành động để mình trở thành con người mình muốn trở thành: tính cách con người mình. Đó có lẽ là việc mình có thể kiểm soát hoàn toàn và hành động ngay tức khắc. Mục tiêu của mình cũng là điều mình có toàn quyền kiểm soát. Nhưng cũng phải nhớ rằng đạt được mục tiêu hay không lại là chuyện mình chỉ có thể kiểm soát một phần. Tức là mình chuyển hóa mục tiêu đó thành mục tiêu nội tại: làm tốt nhất trong khả năng có thể của bản thân. Từ đó, dù kết quả mình đạt được có như thế nào đi chăng nữa, cũng không làm mình thất vọng, vì mình đã cố gắng làm tốt hết sức có thể rồi mà. 

Những việc mình không thể kiểm soát được đó là những chuyện của người khác, cuộc sống của người khác. Và dù mình có thể kiểm soát một phần thì chắc có lẽ đó là việc mình có thể tự mình làm để giúp đỡ họ khi họ cần đến mình mà thôi. Những việc nằm ngoài tầm kiểm soát của mình, lời khuyên là, không nên quan tâm.
Đây chính là sự lưỡng phân của quyền kiểm soát được nhắc đến trong cuốn sách "Chủ nghĩa Khắc kỷ".

Nhắc đến chuyện không thể kiểm soát suy nghĩ và hành động của người khác, mình rất tâm đắc một câu có đại ý như vầy: Đem con bò đến dòng suối để uống nước là việc của người chăn bò. Còn uống nước hay không là việc của con bò. Mình nhớ là câu này trích trong cuốn sách "Dám bị ghét".

Việc từ bỏ này có khiến mình sống hạnh phúc hơn không?
Mình chọn hạnh phúc. Còn bạn thì sao? (Hình từ Canva)

Câu trả lời là có. Giờ đây cuộc sống của mình rất đơn giản: Chăm lo đến những điều mình có thể kiểm soát. Mình không còn nặng đầu suy nghĩ về việc của người khác. Mỗi buổi sáng thức dậy, nếu mình còn vương vấn những suy nghĩ, phân tích cuộc sống của người này người kia, họ phải làm thế này thế kia, hay mình sẽ phải nói với họ thế này thế nọ. Mình dừng một chút rồi nhắc nhở bản thân: Mình không thể thay đổi được ai cả, trừ khi chính bản thân họ muốn thay đổi. Vậy thì đừng làm những chuyện vô ích. Quay trở lại với công việc mình đang làm, quản lý cuộc sống của chính bản thân mình thật tốt và hãy sống thật vui.

Mình có sống vô tâm?
Trò chuyện để hiểu nhau nhiều hơn. (Hình từ Canva)

Không, không hề. Mình vẫn gọi điện, nói chuyện, hỏi thăm người quen, người thân và sẵn sàng chia sẻ, đưa ra lời khuyên (nếu họ hỏi và thực sự cần). Mình giúp đỡ họ khi họ nói cho mình biết rõ họ cần gì. Điều này hoàn toàn trái ngược với trước đây. Mình luôn là người chủ động đề xuất hướng giải quyết và đôi khi không thèm lắng nghe suy nghĩ, quan điểm của họ.
Cuối cùng, ở một góc độ nào đó, mình cho rằng việc từ bỏ kiểm soát cuộc sống của người khác còn thể hiện mình tôn trọng sự lựa chọn, cuộc sống riêng của những người mình yêu thương và quan tâm. Nhất là đối với những người nhỏ tuổi hơn mình, có cuộc sống kém may mắn hơn mình (vật chất hay tinh thần). Hơn hết, đó chính là sự tự do, tự do được làm những điều mình muốn và trở thành con người mình muốn./.


Bài viết được xem nhiều

Sách và kiến thức: Phương pháp E.A.S.Y là gì?

Phim và bài học: Ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên Những mùa Giáng sinh không thể quên

Cảm nhận sách: Totto-chan cô bé bên cửa sổ